niedziela, 4 czerwca 2017

Stare ratusze w Polsce



Ratusz pełnił w średniowieczu znacznie więcej funkcji od kościoła, bo oprócz tego, że był siedzibą władz municypalnych był także aresztem, magazynem, często zbrojownią, siedzibą sądu i strażników miejskich. Nie we wszystkich polskich miastach zachowały się ratusze, tak się jednak złożyło, że większość z tych które widziałem są zbudowane lub były modernizowane i rozbudowane przez niemieckich architektów.
 

Wrocław

Ratusz swoim wyglądem robi na każdym piorunujące wrażenie i zachwyca swoją późnogotycką architekturą. Podobno pierwsze jego części zbudowano w  wieku, a później go sukcesywnie rozbudowywano, efekt jest wspaniały, wygląd niespotykany. Całe szczęście przetrwał wojnę pomimo faktu, że miasto zostało hitlerowską twierdzą.

 




Dzierżoniów

Zaczątki ratusza powstały podobno w XIV wieku, teraz jest dość dużym budynkiem, trzy kondygnacje nad ziemią, nie licząc wieży. Wygląda dość surowo prawie pozbawiony ozdób i urozmaiceń architektonicznych.

 




 

Namysłów

Patrząc na ten ratusz, który stoi już od więcej niż sześciu wieków trzeba przyznać, że urzędnicy świeccy dbali o wyniosłość swoich siedzib nie mniej niż kościelni budując katedry. Chociaż patrząc na to z innej strony taki ratusz pełnił w średniowieczu znacznie więcej funkcji od kościoła, bo oprócz tego, że był siedzibą władz municypalnych był także aresztem, magazynem, często zbrojownią, siedzibą sądu i strażników miejskich. Pomijając pełnione w przeszłości funkcje warto obejrzeć ratusz w Namysłowie, którego widok w tym niedużym przecież miasteczku jest zaskakujący.

 




 

Opole

Największy chyba budynek ratusza w obecnych granicach naszego kraju, zbudowano w XIX wieku. Jest monumentalny z ogromną wieżą i podcieniami, dominuje na opolskim rynku.

 



 

Kłodzko

Renesansowy ratusz  zbudowany w pruskim stylu, który dzisiaj możemy oglądać pochodzi z XIX wieku. Jego historia jest jednak dłuższa i sięga średniowiecza, niestety pierwowzór spłonął.




 

Bystrzyca Kłodzka

Ratusz z XIX wieku ze średniowieczną wieżą, która pozostała ze starych czasów.




 

 

Ząbkowice Śląskie

Obecny neogotycki ratusz powstał w XIX wieku, chociaż jego wieża zachowała się podobno z XV wieku.





Brzeg 

Wzniesiony w  XVI wieku, przebudowany w XVIII i XIX wieku z wewnętrznym dziedzińcem i wieżą oraz ozdobnymi szczytami.




 

Wołów

XVII wieczny ratusz całkowicie zrekonstruowany po zniszczeniach wojennych.




 

Świdnica


Obecny wygląd nadano ratuszowi w XVIII wieku. Całą starówkę można ogarnąć wzrokiem z wieży ratusza, na którą można wjechać windami - dolną i górną.  Z wysokości wieży widać też Ślężę na wschodzie, Góry Sowie na południu i  Góry Wałbrzyskie na zachodzie.


 



 




 

Strzelin

W Strzelinie odbudowując ratusz rozpoczęli właśnie od wieży, która została ostatecznie zrekonstruowana w 2011 roku po kompletnym zniszczeniu w 1945 roku. Historia ratusza sięga podobno XIV wieku, wielokrotnie ulegał zniszczeniu chociaż nigdy tak całościowo jak w wyniku działań Armii Czerwonej.

 


 

 

Ziębice

Elektyczny ratusz z końca XIX, w którym obecnie mieści się jedyne w Polsce Muzeum Sprzętu Gospodarstwa Domowego. Jego zbiory są naprawdę imponujące.

 


 

Otmuchów

Renesansowy ratusz w Otmuchowie  z początku XVII wieku miał dużo szczęścia i chyba ominęły go działania ostatniej wojny. Duże wrażenie robi piękny zegar słoneczny.

 



Paczków

Wieża jest jakby nieodłącznym atrybutem prawie każdego śląskiego ratusza, który mimo że jest odbudowywany, przebudowywany i przechodzi renowacje wieżę zawsze zachowuje. Tak jak ten XVI wieczny ratusz w Paczkowie, który początkowo był renesansowy, a teraz jest neoklasycystyczny.

 


Złoty Stok

Ratusz w Złotym Stoku został po pożarze odbudowany  w 1801 roku bez wieży, chociaż pierwotnie z pewnością ją miał. Być może miały na to jakiś wpływ toczące się podczas odbudowy wojny napoleońskie, a może coś innego

 

Nysa

Wieża ratusza w Nysie w obecnym kształcie powstała w 2008 roku.

 

Lwówek Śląski

Najokazalszą i bardzo ładną budowlą w Lwówku jest wspaniały gotycko - renesansowy ratusz z XV i XVI wieku, który jakimś trafem przetrwał wojnę i wandalizm czerwonoarmistów tylko częściowo zniszczony. Odbudowany stoi teraz wprawdzie w środku blokowiska ale nadal robi doże wrażenie.

 

 



Prudnik

Na prudnickim rynku stoi typowy śląski ratusz, który pamięta jeszcze czasy cesarskie, chociaż dzisiejszy wygląd nadali mu Prusacy.

 

 


 

Głogówek

Ratusz, który jest bardzo okazały, aż nieproporcjonalnie duży jak na tak małe miasteczko, więc zapewne powstał w czasach gdy mieszkańców było więcej.

 



 

Kraków

Po bezsprzecznie polskim ratuszu pozostała tylko XV wieczna, gotycka wieża.

 


 

Dukla

Bardzo oryginalny i niespotykany budynek ratusza  z XIX wieku.




 

Sandomierz

Część tego polskiego ratusza wraz z wieżą pochodzi z XIV wieku, obecny widok po modernizacji XVI wiecznej.

 


 

Zamość 

Piękny polski ratusz bardzo charakterystyczny, manierystyczno – barokowy. Jest ozdobą rynku i wizytówką miasta. Jego budowę rozpoczęto jeszcze w XVI wieku i nie było w całej Rzeczypospolitej podobnego budynku, podobnie jak nie było drugiej poza Akademią Zamojską świeckiej szkoły wyższej.

 



Wieluń

Ratusz, który w XIX wieku został dobudowany do wieży Bramy Krakowskiej.

 



 

Kalisz

Neoklasycystyczny  ratusz wzniesiony przez Polaków w okresie międzywojennym podczas odbudowy miasta po zburzeniu  w I wojnie światowej.



 

Poznań

Słynny ratusz z koziołkami, chociaż jego historia sięga XIII wieku, wygląd który widać dzisiaj został mu nadany w wieku XIX.




 

Konin

Klasycystyczny ratusz z przełomu XVIII i XIX wieku . Niespotykany kształt trapezu zawdzięcza wpasowaniu między dwie zbiegające się ulice.




 

Inowrocław 

Neogotycki ratusz z początku XX wieku.




Płock

Klasycystyczny polski ratusz z początku XIX wieku zbudowany w czasach Królestwa Kongresowego.




 

Żnin

Pozostała po ratuszu XV wieczna gotycka wieża obecnie mieści się w  niej część Muzeum Ziemi Pałuckiej.

 




 

Pułtusk

Pozostała po ratuszu XVI wieczna gotycka wieża obecnie mieści się w  niej Muzeum Regionalne w Pułtusku.




 

Łomża

Klasycystyczny polski ratusz z początku XIX wieku zbudowany w czasach Królestwa Kongresowego.



 

Chełmno

Renesansowy ratusz, obecnie siedziba Muzeum Ziemi Chełmińskiej. Wzniesiony w XII wieku, rozbudowany w XVI i XIX.

\


 

Chełmża

Neogotycki ratusz z końca  XIX wieku.

 

 


Świecie

Piękny neogotycki ratusz z XIX wieku. Obecnie siedziba  urzędu stanu cywilnego.




 

Starogard Gdański

Neorenesansowy ratusz z XIX wieku, wzniesiony podobno  na gotyckich fundamentach.



 

Toruń

 

Piękny i okazały gotycki ratusz z XIV - XV wieku wznosi się w środku starego miasta. Obecnie główna siedziba  Muzeum Okręgowego.




 

Stargard

Ten ratusz z piękną ozdobną fasadą pochodzi z XIV wieku. Został praktyczni zrekonstruowany po zniszczeniu w II wojnie światowej.




 

 Szczecin - stary ratusz

Barokowy z XVII wieku na Rynku Siennym wśród starych kamieniczek.

 


Szczecin -  Czerwony Ratusz

Neogotycki z XIX wieku. Obecnie siedziba urzędów państwowych.

Gdańsk

Gotycko – renesansowy budynek swój wygląd uzyskał w XVI wieku, chociaż zaczął powstawać już w wieku XIV. Wznosi się więc już długo nad Długim Targiem.

 




 

Gniew

Gotycki ratusz z przełomu XIV i XV wieku. Do dziś mieści się w nim siedziba władz miasta i gminy.




 

Chojnice

Zbudowany przez Niemców neogotycki ratusz z początku XX wieku.



 

Słupsk

Zbudowany przez Niemców neogotycki ratusz z przełomu XIX i XX wieku.  Podobnie jak ten Chojnicach zaprojektowali go architekci z Berlina. Nadal jest siedzibą władz miejskich.




 

Koszalin

Ten ratusz nie jest stary, pochodzi z1962 roku. Zasługuje na uwagę tylko dlatego, że mocno wyróżnia się spośród ówczesnych klockowatych produktów PRL-u i ma w sobie to coś … innego?


 

Darłowo

Funkcję ratusza spełnia przebudowana na początku XVIII wieku hala targowa. Budynek nie posiada wieży, na zdjęciu widać kościół stojący za ratuszem.



 

Szczytno

Ten ratusz został wzniesiony przez Niemców w okresie międzywojennym. Obecnie mieści się w nim Muzeum Mazurskie i urząd miasta.



 

Mrągowo

Klasycystyczny ratusz, obecnie siedziba Muzeum Ziemi Mrągowskiej i Urząd Stanu Cywilnego. Wzniesiony na początku XIX wieku.




 

Iława

Ratusz to okazały neobarokowy gmach z początku XX wieku. Pięknie się prezentuje.




 

Pasłęk

Odbudowany po zniszczeniu w II wojnie światowej piękny gotycki ratusz z XIV wieku.



 

Reszel

Klasycystyczny ratusz z początku XIX wieku.



 

Morąg

Odbudowany po zniszczeniu w II wojnie światowej piękny gotycki ratusz z XV wieku zwieńczony w XIX wieku neobarokową wieżyczką.





 

Lidzbark Warmiński

Zbudowany przez Niemców neogotycki ratusz z przełomu XIX i XX wieku.