Bazylika kolegiacka w
Grudziądzu z XIII – XV wieku, czy to znaczy, że budowano ją przez 200 lat? Przebudowywano?
Nie wiadomo, grudziądzanie nazywają ją farą i jest to chyba najstarszy kościół
w Grudziądzu.
Wyjątkowo dużo gotyckich budowli znajduje się w
niewielkim Chełmnie nad Wisłą, do tego wszystkie budowane były na przełomie
XIII i XIV wieku.
Okazały kościół parafialny z początku XIV wieku, można
wspiąć się na jego wieżę, z której widać całe miasto.
Kościół podominikański również pochodzi z początku XIV
wieku, jednak na jego obecny wygląd mają wpływ późniejsze przebudowy.
Kościół pofranciszkański zachował swój oryginalny XIV
wieczny wygląd.
Najstarszy kościół chełmiński, który funkcjonował już w
XIII wieku jako kościół szpitalny.
W Toruniu również zachowało się sporo gotyckich budowli,
chociaż z czasów nieco późniejszych niż te w Chełmnie. Bazylika w obecnym
kształcie pochodzi z XV wieku, jednak podobno kościół stał w tym miejscu
znacznie wcześniej.
XIV wieczny kościół pofranciszkański.
XIV wieczny kościół Świętego
Jakuba z bardzo charakterystyczną wieżą.
XIV wieczna konkatedra w
Kwidzyniu nie była zwykłym kościołem, bo wchodziła w skład zespołu obronnego
wraz z przylegającym do niej zamkiem. O jej funkcji obronnej świadczy między
innymi krużganek strażniczy ze strzelnicami umiejscowiony tuż pod dachem.
XV wieczny kościół Świętej Anny w Sztumie
w powiecie sztumskim.
Ogromna konkatedra w
Prabutach z przełomu XIV i XV wieku,, czyli kościół Świętego Wojciecha, którego ogromna wieża widoczna jest z
każdego zakątka miasta.
XV wieczny kościół w Suszu
(dawniej Rosenberg) w powiecie iławskim.
XIV wieczny kościół
parafialny w Morągu w powiecie ostródzkim.
XIV wieczny kościół w Pasłęku w powiecie elbląskim
Nad elbląską starówką góruje potężna katedra zbudowana w XII – XV wieku i
chociaż jest już po ciężkich przejściach, pozbawiona oryginalnych sklepień,
ciągle robi wrażenie.
XIV wieczna
katedra we Fromborku była silnie ufortyfikowana. Od strony Zalewu Wiślanego
dojścia do niej broniła dość stroma skarpa, a od południa sucha fosa i solidne
mury.
Oprócz wieży zamkowej nad Lidzbarkiem Warmińskim wznosi się
wieża średniowiecznej kolegiaty z XIV wieku, którą widać z każdej ulicy.
Bazylika mniejsza, XIV wieczny kościół w Dobrym Mieście
koło Olsztyna to jedna z największych warmińskich świątyń.
Reszel w powiecie kętrzyńskim - kościół farny z końca XIV wieku.
Strategiczne
położenie Iławy w środku pojezierza doceniali już w średniowieczu Krzyżacy,
którzy pływali stamtąd Drwęcą do Ostródy i Brodnicy. Z tamtych czasów, z
początku XIV wieku pozostał w Iławie kościół.
XIV wieczny
kościół w Zalewie w powiecie iławskim. Jest ogromny i pojemny, bo Zalewo było
sporym miastem zanim przeszła przez nie armia czerwona.
XIV wieczny
kościół w Wąbrzeźnie
Charakterystyczna wieża XIV wiecznego kościoła farnego w Lubawie widoczna
jest z każdego punktu miasteczka Niestety jej oryginalne sklepianie nie
przetrwało, przez co kościół wydaje się jakiś pusty, jakby czegoś w nim
brakowało. W farze zwrócił moją uwagę pewien szczegół. Może nie każdy to
zauważył, mi jednak wpadł w oko, bo nie widziałem jeszcze czegoś takiego w
żadnym kościele. Podczas gdy wszędzie i zawsze na każdym obrazie i rzeźbie
stopy Jezusa przybite są do krzyża jednym gwoździem w lubawskiej Farze
jego stopy przybite są do krzyża dwoma gwoździami.
Oficjalnie patronem Nowego Miasta
Lubawskiego i XIV wiecznej bazyliki jest święty Tomasz Apostoł, został on
jednak całkowicie zdominowany przez Matkę Boską Łąkowską, której kult do bazyliki
przeniesiono.
Bazylika katedralna w Płocku została
zbudowana w obecnym kształcie dopiero w XVI wieku, jednak niektóre jej fundamenty
mogą pochodzić z wieku XIII.
W Pułtusku jest piękna,
gotycka bazylika z XV wieku, której widok zewnętrzny nie zapowiada
zapierających dech wspaniałości czekających w jasnym i przestronnym wnętrzu.